تانبه:درملګري

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

مخپاڼه   وېشنيزې او سکالو   تانبې او پروژې
سمول  

درملګرۍ تانبه


درملګري طب له ناروغ څخه د پالنې او د ناروغیو د تشخیص، وړاندوینې، مخنیوي، درملنې، د ټپونو یا ناروغيو تسکین او د روغتیا د غښتلتیا علم او عمل دی. په طب کې د روغتیا پالنې بېلابېلې طریقې شاملې دي چې د روغتیا د خوندیتوب او بیارغونې لپاره د ناروغیو د درملنې او مخنیوي لپاره رامنځته شوی. معاصر طب له حیاتي/بیومېډيکل علومو، طبي څېړنو، جنتیک او طبي تکنالوژۍ څخه د ناروغیو د تشخیص، درملنې او د ټپونو او ناروغیو د مخنیوي لپاره کار اخلي، چې معمولاً د درملو یا جراحۍ او همداراز د بېلابېلو درملنو لکه (external splints and traction) او اروايي درملنې، طبي وسایلو لکه بیولوژیکي او ایوني وړانګو لارې ترسره کېږي. طب له تاریخ څخه مخکې دورو کې پلي شوی، چې په ډېری دورو کې یو هنر ګڼل شوی (د پوهې او هنر برخه) چې تر ډېره د ځايي کلتور له مذهبي او فلسفي بارونو سره په اړیکه کې و. د مثال په ډول، یو درمل جوړوونکي به له درملیزو بوټو څخه کار اخیست او د شفا لپاره به یې دعا کوله، یا به هم یو لرغوني ډاکتر یا فلیسوف د هېمورویزم (humorism) له تیوري سره سم د وینې‌بهولو/ bloodletting (په سنتي طب کې له بدن څخه د مضرې وینې ایستل) په وروستیو پېړیو کې د مدرن علم له ظهور سره، طب تر ډېره د علم او هنر په یو ترکیب بدل شوی چې د طب تر چتر لاندې دواړه اساسي او تطبیقي علوم په کې شامل دي. د بخۍ لپاره د ګنډلو تخنیکونه هغه هنر دی چې په تمرین کولو سره زده شوی، دا چې د حجرې او مالیکول په سطحه په ګنډل کېدونکي نسج کې څه پېښږي دا پوهه له سانیس څخه اخیستل کېږي.نور...

سمول  

غوره ليکنه

درمل جوړونه، د کلينيکي روغتيا علم دی چې د طب علم له کيميا سره پیوستوي او د درملو او درملنې د کشف، توليد، ترتيبونې، خوندې او ګټورې کارونې او ادارې مسؤليت لري. د درملو جوړولو تمرين د درملو، د هغوی د عمل ميکانیزم، جانبي اغېزې، غبرګونونه، فعاليت او زهريت په اړه غوره پوهې ته اړتيا لري. په عين حال کې درمل جوړونه، تداوۍ او پتالوژيکي پړاو باندې پوهېدلو ته اړتيا لري. د درمل جوړوونکو ځيني تخصصونه، لکه: کلينيکي دوا جوړوونکي نورو مهارتونو، لکه: د فزيکي او لابراتواري معلوماتو زده کړې او ارزونې په اړه پوهې ته هم اړتيا لري. د درملو جوړونې عمل په برخه کې يو څه زيات دودیز قوانين، لکه: د درملو ترکيب او وېښ شاملېږي او د کلينيکي خدمتونو، د خونديتوب او اغېزناکتوب لپاره د درملو کتنې او د درملو اړوند معلوماتو چمتو کولو په ګډون، په صحې پاملرنې پورې اړوند یو څه معاصر خدمتونه شاملوي. درمل جوړوونکي د همدې له امله، د درملو په تداوۍ کې ماهر خلک دي او د روغتيا هغه ابتدايي مسلکيان دي چې د نارغانو د ګټې لپاره د درملو کارونه ګټوري. د درمل جوړونې ويیکی، په لومړي ځل د pharmacy په توګه (دا اصطلاح په امريکا کې ډېره عامه ده) يا د کيميا پوه (chemist) په توګه (دا ويیکی په لويه بريتانيا کې زيات عام دی، که څه هم د pharmacy ويیکی هم کارول کېږي) رامنځته شو. د امريکا په متحده ايالتونو او کاناډا کې د درملتون (drugstores) په عام ډول درمل او بېلابېل توکي، لکه: شيريني يا خواړه شيان، د سينګار توکي، د دفتر توکي يا لوازم، د لوبو توکي، د وېښتانو د پاملرنې توليدات، مجلې او ځينې وختونه څښاک او خوراکه توکي هم پلوري.نور

سمول  

نوميالی درملګر

تیموتی فرانسېس لیری (زوکړه: د ۱۹۲۰ زکال د اکتوبر ۲۲ مه – مړینه: د ۱۹۹۶ زکال د مۍ ۳۱ مه) امریکایي ارواه پوه او لیکوال و چې د اروايي بدلون کوونکو درملو څخه د کلک ملاتړ له امله شهرت لري. د لیري چارې د ګستاخانه وړاندوینو او منفورو تبلیغاتو په توګه په دوه ګوني ډول ارزول کېږي. الن ګینزبرګ نوموړی «د امریکایانو د آګهۍ اتل» او ټام رابینز بیا «شجاع ارواه پوه» بللی. لیری د هاروارډ پوهنتون د درملګر ارواه پوه په توګه په مکسیکو کې په جادویي مرخېړیو باندې له څرګندې ازموینې وروسته په هاروارډ کې د سیلو سایبین پروژې بنسټ کېښود. نوموړي له ۱۹۶۰ زکال څخه تر ۱۹۶۲ زکال پورې د دغې پروژې مشري وکړه؛ هغه د لایزرژیک اسید دی اتیل امید (ال اس ډي) او سیلوسایبین اغېز چې په متحده ایالاتو کې قانوني و د کانکورډ بندخونې په ازمویښتي پروژه او د مارش چپل په ازمویښتي پروژه کې وڅېړه. د هاروارډ د علمي پلاوي ډېری غړو د هغه د څېړنو علمي او اخلاقي مشروعیت تر پوښتنې لاندې راوست ځکه هغه اروایي تغیر راوړونکي درمل د خپلو موضوعاتو د موندنې په موخه کارول او همدارنګه یې په زده کړیالانو باندې فشار راوړ څو له هغو کار واخلي. د رابرټ تورمن په نامه د هغه یو زده کوونکی دا ردوي چې لیری دې زده کوونکي په زور اړ کړي وي له دغو درملو ګټه واخلي. هاروارډ د ۱۹۶۳ زکال په مۍ میاشت کې لیري او د هغه همکار ریچارډ الفرت (چې وروسته د رام داس په نوم پېژندل کېده) له خپلو دندو ګوښه کړل. ډېری خلک په هاروارډ کې د رواني حالت ګرځونکو درملو د کارونې په رسوایۍ وروسته خبر شول.نور

سمول  

غوره انځور

د انسان د اورېدونکي سیسټم رنګ او بڼه

سمول  

پوهېږئ

ايا پوهېدئ؟ د ماشوم د حقوقو کنوانسيون ۲۴ مه ماده بيانوي چې ماشومان حق لري څو له ښه کيفيت او غوره روغتيا، پاکو اوبو، مغذي خوړو، پاک او خوندي چاپېريال او مالوماتو څخه برخمن وي، څو د ماشومانو په سلامتيا کې مرسته وکړي. شتمن هېوادونه بايد له بې وزله هېوادونو سره مرسته وکړي، څو دا موخه ترلاسه شي.

  1. د_ماشوم_د_حقوقو_کنوانسيون
سمول  

نورې تانبې

شمېرپوهنه فيزيک تاريخ فلسفه ځمکپوهنه بيولوژي کېميا ستورپوهنه‏ ادبيات تېکنالوژي درملګري
سمول  

د ويکيمېډيا په نورو پروژو کې

تاسې د ويکيمېډيا په نورو پروژو کې هم دا موضوعگانې پلټلی شئ :

ويکي کتابونه
کتابونه

ويکي خونديځ
خونديځ

ويکي خبرونه 
خبرونه

ويکي وراشه 
سوالونه

ويکي سرچينه 
ويکي سرچينه

ويکي پوهنتون
ويکي پوهنتون

ويکيسفر  
ويکيسفر

ويکي سيند 
ويکي سيند

ويکي ډېټا 
ويکي ډېټا

ويکي نوعي 
ويکي نوعي

د همدې مخ حافظه سپينول